نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدصالح طاهرآبادی ¹
• سلمان عمرانی ²

¹ دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، معارف اسلامی و حقوق، دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام‌صادق علیه‌السلام، تهران، ایران

² استادیار، گروه حقوق جزا، دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام‌صادق علیه‌السلام، تهران، ایران

چکیده

گزارشگری جرم ازجمله ابزارهایی است که در پرتو اعمال سیاست جنایی مشارکتی از آن استفاده شده و تأثیرات قابل ملاحظه‌ای از حیث پیشگیری از جرم، ارتقای شفافیت نظام عدالت کیفری، جبران خلأهای فرایند تعقیب جرائم، ارتقای آمار جنایی، کاهش هزینه‌های نهاد عدالت کیفری و جلوگیری از بی‌کیفرمانی دارد. در ایران با عنایت به جایگاه فقه و ابتنای قوانین و مقررات بر آن، نسبت این نهاد به مبانی فقهی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در این پژوهش به ادله و مبانی هر دو گروه موافق و مخالف گزارش‌گری جرم اشاره شده است، ولی یافته‌های این پژوهش نشان از آن دارد که بر اساس بسیاری از قواعد و احکام فقهی و با رعایت برخی ضوابط در حوزه جرائمی نظیر جرائم منافی عفت می‌توان از این سازوکار جهت کنترل جرم در جامعه اسلامی بهره‌مند شد. گفتنی است، این بهره گیری باید به‌صورتی باشد که آبروی افراد مسلمان کاملاً حفظ شود و کرامت آنان خدشه‌دار نشود و از سویی آسیب‌هایی نظیر غیبت، نمامی و تجسّس در جامعه شیوع نیابد.

کلیدواژه‌ها

• گزارشگری جرم
• امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر
• شهادت تبرعی
• عدالت کیفری
• پیشگیری از جرم