پژوهش‌نامه فقه اجتماعی

سقوط حق فسخ با تعمیر کالا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری، حقوق خصوصی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران

چکیده

در صورتی که مبیع در عقد بیع معیوب بوده و نیازمند تعمیر باشد، مشتری تحت پاره‌ای شرایط حق می‌یابد که قرارداد را فسخ کند. در این فرض چنان چه مشتری خواهان اعمال حق فسخ خود باشد و از طرفی فروشنده اصرار بر ابقاء عقد و اجرای قرارداد داشته و به رفع عدم مطابقت کالا و جبران قصور خود بپردازد، پرسش جدی بدین مضمون در اینجا مطرح می‌گردد که چنین عملی در صورتی که معقول، مناسب و بی‌ضرر باشد چه اثری بر اعمال حق فسخ خریدار دارد؟ به عبارت روشن‌تر، اگر در ما نحن فیه فروشنده قبل از فسخ قرارداد از جانب ذو الخیار (خریدار) آنچه که سبب ایجاد خیار شده است را مرتفع کند، آیا در چنین حالتی حق فسخ از بین می‌رود یا خیر؟ در این جستار، به نقد و بررسی این مسئله مهم در فقه و حقوق ایران، کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا مصوب 1980 و اصول تجاری بین‌المللی پرداخته‌ایم. به نظر می‌رسد در هر یک از نظام‌های فوق‌الذکر، گذشته از تفاوت‌های جزئی در ضوابط و شرایط اعمال، پذیرش ابقای قرارداد و ترجیح ارتفاع سبب ایجاد خیار از سوی فروشنده بر حق خیار مشتری اولویت دارد. روش تحقیق در این پژوهش به‌صورت توصیفی- تحلیلی خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

اخلاقی، بهروز (1386). اصول قراردادهای تجاری بین‌المللی (موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، مترجم). تهران: شهر دانش.
اصغری، آقمشهدی (1387). بررسی تطبیقی حق درخواست تعمیر کالا از سوی خریدار در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا 1980 وین و حقوق ایران. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، 49، 121-144.
امامی، سید حسن (بی‌تا). حقوق مدنی. تهران: اسلامیه.
انصاری، مرتضى (1411ق). کتاب المکاسب. قم: منشورات دار الذخائر.
ایروانى، على بن عبدالحسین (1406ق). حاشیة المکاسب. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1376). دانشنامه حقوقی. تهران: انتشارات امیر کبیر.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1381). ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش.
حسینی روحانی، سید صادق (1429ق). منهاج الفقاهة. قم: انوار الهدى.
حسینی شیرازى، سید محمد (بی‌تا). إیصال الطالب إلى المکاسب. تهران: منشورات اعلمى.
حسینی عاملى، سید جواد بن محمد (بی‌تا). مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
خراسانى، محمدکاظم بن حسین (1406ق). حاشیة المکاسب. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
خمینی، سید روح­الله (1421ق). کتاب البیع. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
خویى، سید ابو القاسم (بی‌تا). مصباح الفقاهة. بی­جا: بی­نا.
رشتی، میرزا حبیب الله (1407ق). فقه الإمامیة قسم الخیارات. قم: کتابفروشى داورى.
رهپیک، حسن (1394). حقوق قراردادها. تهران: انتشارات خرسندی.
سبزوارى، سید عبدالأعلى (1413ق). مهذّب الأحکام. قم: مؤسسه المنار.
شهیدی، مهدی (1383). اصول قراردادها و تعهدات. تهران: انتشارات مجد.
علامه حلی، حسن بن یوسف (1414ق). تذکرة الفقهاء، قم: مؤسسه آل البیت علیهم­السلام.
قاسم زاده، مرتضی (1395). مختصر قراردادها و تعهدات. تهران: انتشارات دادگستر.
کاتوزیان، ناصر (1380). قواعد عمومی قراردادها. تهران: نشر شرکت سهامی انتشار.
کاتوزیان، ناصر (1390). قواعد عمومی قراردادها. تهران: نشر شرکت سهامی انتشار.
کاشف الغطاء، محمد حسین بن علی (1359). کشف الغطاء. نجف: تحریر المجلة المکتبة المرتضوی.
محمدی، ابوالحسن (1391). مبانی استنباط حقوق اسلامی. تهران: موسسه انتشارات دانشگاه تهران.
میرزانژاد، اکبر (1385). تاثیر درخواست تعمیر کالا از سوی فروشنده در اعمال حق فسخ خریدار. پژوهشنامه حقوق و علوم سیاسی، 1(1)، 85-112.
هجده نفر از دانشمندان حقوق دانشگاه های معتبر جهان (1374). تفسیری بر حقوق بیع بین الملل (کنوانسیون 1980 وین) (مهراب داراب پور، مترجم). تهران: انتشارات گنج دانش.
یزدى، سید محمدکاظم (1421ق). حاشیة المکاسب. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
Audit, B (1990). La vente Internationale de merchandises, Paris: LGDI.
Heuze, V (1995). La vente Internationale de merchandises. Paris: GLNJOLY.
Les guillons, H (1995). Contrats Internationales. Paris: ???.
Liu, Chengwei (2003). Remedies in international sales. ???: ??? .
پژوهش‌نامه فقه اجتماعی
دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 18
مرداد 1400
صفحه 261-284
  • تاریخ دریافت: 08 فروردین 1399
  • تاریخ بازنگری: 06 آذر 1399
  • تاریخ پذیرش: 21 آذر 1399