Redefining the Concept of Property-Hood (Mālīyah) and Its Impact on the Nature of Fiat Money and Cryptocurrencies
Document Type : Original Article
Authors
1 Doctoral student of jurisprudence and fundamentals of Islamic law, University of Tehran
2 Associate Professor of Fiqh and Fundamentals of Islamic Law Department, University of Tehran
10.30497/sj.2024.244847.1294
Abstract
Property-hood (mālīyah) is one of the key topics in Islamic jurisprudence of transactions (fiqh al-muʿāmalāt). Many profound debates in monetary and financial matters—such as the nature of money, liability for currency devaluation, the legitimacy of money creation, and the status of cryptocurrencies—stem from an imprecise understanding of property-hood. In general, some objects are considered “property” (māl) and are subject to rulings such as liability (ḍamān) and validity of sale. Yet, what precisely constitutes the property-hood that grounds these rulings, and what criteria define it? Does the Sharīʿah intend by māl whatever yields purposeful benefit, even if it has no market price? Or is it whatever has a market price, even if it lacks consumptive utility? Or must both conditions be met? To what extent do rational conventions (iʿtibārāt ʿuqalāʾ) influence this issue? Can conventionally ascribed status confer property-hood to something inherently devoid of it, or even assign existence to something that has no reality, and then further ascribe property-hood to that conventionally created existence? This study demonstrates that property-hood is an abstractly derived (intizāʿī) concept rather than a conventional (iʿtibārī) one. Contrary to the common view, its origin lies in consumptive utility, not in price or exchange value. Hence, attributing conventional property-hood to objects lacking utility—or to purely fictitious entities—is impossible. An abstract notion cannot be derived without an external basis, and essential benefits cannot be assigned by convention. Although perceptual error may lead humans to regard as māl what is not truly property, ascribing property-hood to non-property amounts to customary extension of property rulings to non-property, which ultimately undermines the integrity of Sharīʿah injunctions.
Keywords
قرآن کریم.
آملی، محمدتقی (بی‌تا). مصباح‌الهدی فی شرح‌العروة‌الوثقی (جلد 10). 12ج، تهران: مؤلف.
ابن ادریس، محمدبن‌احمد (1410ق). السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی (والمستطرفات)(جلد 2). 3ج، قم: جماعة‌المدرسین فیالحوزةالعلمیة بقم/مؤسسه النشرالاسلامی.
ابن زهره، حمزة‌بن‌علی (1375). غنیة‌النزوع الی علمی‌الاصول والفروع. 1ج، قم: مؤسسه الامام‌الصادق (علیه‌السلام).
ابن منظور، محمدبن‌مکرم (1414ق). لسان‌العرب (جلد 11). 15ج، بیروت: دارالفکر للطباعة والنشر والتوزیع.
اصفهانی، محمدحسین (بی‌تا). حاشیه کتاب المکاسب (جلد 1). 5ج، قم: ذوی‌القربی.
انصاری، مرتضی‌بن‌محمدامین (1411ق). المکاسب (طبع قدیم) (جلد 1). 3ج، قم: منشورات دارالذخایر.
انصاری، مرتضی‌بن‌محمدامین (1415ق). کتاب المکاسب (جلدهای 1 و 4). 6ج، قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
ایروانی، علی (بی‌تا). حاشیه المکاسب (جلد 1). 2ج، قم: کتاب‌فروشی کتبی نجفی.
توسلی، محمداسماعیل (1394). تحلیل ماهیت پول و بنیان‌های اعمال سیاست پولی در اقتصاد اسلامی. چاپ 3، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
حسینی، سیدعقیل (1399). «نظریه ارزش». دانشنامه اقتصاد، شماره 1. صص. 5-1.
حسینی عاملی، محمدجوادبن‌محمد (بی‌تا). مفتاح‌الکرامة فی شرح قواعدالعلامة (طبع جدید) (جلدهای 13 و 18). 26ج، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم/دفتر انتشارات اسلامی.
حکیم، محسن (بی‌تا). نهج‌الفقاهة (جلد 1). قم: 22 بهمن.
حلی (علامه)، حسن‌بن‌یوسف (1373). تذکرة‌الفقها (طبع جدید) (جلد 10). 22ج، قم: مؤسسه آل‌البیت (علیهم‌السلام) لاحیاء‌التراث.
حلی (علامه)، حسن‌بن یوسف (1374). مختلف‌الشیعة فی احکام‌الشریعة (جلد 6). 9ج، قم: جماعة‌المدرسین فیالحوزةالعلمیة بقم/مؤسسه النشرالاسلامی.
حلی (علامه)، حسن‌بن یوسف (بی‌تا). نهایة‌الاحکام فی معرفة‌الاحکام (جلد 2). 2ج، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
حلی (محقق)، جعفربن‌حسن (1408ق). شرایع‌الاسلام (جلد 2). 4ج، قم: اسماعیلیان.
خمینی، سیدروح‌الله (1421ق). کتاب البیع (جلدهای 1 و 3). 5ج، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (رحمت‌الله علیه).
خمینی، سیدروح‌الله (1379). تحریرالوسیله (جلد 2). 2ج، قم: دارالعلم.
خمینی، سیدروح‌الله (1415ق). المکاسب‌المحرمة (جلد 1). 2ج، قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (رحمت‌الله علیه).
خمینی، سیدروح‌الله (بی‌تا). کتاب البیع (قدیری، تقریر) (جلد 1). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (رحمت‌الله علیه).
خویی، سیدابوالقاسم (بی‌تا الف). توضیح‌المسائل (فارسی). مؤسسه الخویی‌الاسلامیة.
خویی، سیدابوالقاسم (بی‌تا ب). التنقیح فی شرح‌العروة‌الوثقی (جلد 5). 6ج، قم: لطفی.
خویی، سیدابوالقاسم (بی‌تا ج). مصباح‌الفقاهة (طبع قدیم) (جلدهای 2 و 5). 7ج، قم: انصاریان.
خویی، سیدابوالقاسم (1422ق). موسوعة‌الامام‌الخوئی. 50ج، قم: موسسة احیای آثار الامام‌الخویی.
رشتی، حبیب‌الله‌بن‌محمدعلی (بی‌تا الف). تعلیقة موجزة شریفة علی کتاب المکاسب والبیع (جلد 1). قم: مجمع الذخائرالاسلامیه.
رشتی، حبیب‌الله‌بن‌محمدعلی (بی‌تا ب). فقه‌الامامیه؛ قسم‌الخیارات (جلد 1). قم: مکتبة‌الداوری.
رشتی، حبیب‌الله‌بن‌محمدعلی (بی‌تا پ). کتاب الغصب (جلد 1). تهران: احمدالشیرازی.
روحانی، محمدصادق (1412ق). فقه‌الصادق (علیه‌السلام) (طبع قدیم) (جلدهای 15 و 19). 26ج، قم: مؤلف.
سند، محمد (بی‌تا). سندالعروة‌الوثقی؛ کتاب النکاح (جلد 2). 2ج، قم: باقیات.
شهید ثانی، زینالدینبنعلی (بی‌تا الف). الروضة‌البهیة فی شرح‌اللمعة‌الدمشقیة (کلانتر) (جلد 3). 10ج، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
شهید ثانی، زینالدینبنعلی (بی‌تا ب). فوایدالقواعد (جلد 1). قم: حوزه علمیه قم/دفتر تبلیغات اسلامی.
شهیدی، محمدتقی (بهمن 1397). تقریرات خارج فقه. بازیابی از
https://www.eshia.ir/Feqh/Archive/text/shahidi/feqh2/97/971124/
صاحب جواهر، محمدحسن‌بن‌باقر (1362). جواهرالکلام فی شرح شرایع‌الاسلام (جلد 22). 43ج، بیروت: دار احیاء‌التراث‌العربی.
صدر، محمدباقر (1434ق). موسوعة‌الامام‌الشهید السیدمحمدباقر الصدر (جلد 5). 21ج، چاپ 2، قم: پژوهشگاه علمى-تخصصى شهید صدر/دارالصدر.
صدر، سیدمحمدباقر و هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1417ق). بحوث فی علم‌الاصول (جلد 4). قم: موسسه دائرة‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت (علیهم‌السلام).
صدر، محمدباقر و حسینی حائری، کاظم (1430ق). مباحث‌الاصول (القسم‌الثانی) (جلد 4). 5ج، قم: دارالبشیر.
طباطبایى، سیدمحمدحسین و شریعتی سبزوارى، محمدباقر (بی‌تا). تحریرى بر اصول فلسفه و روش رئالیسم (جلد 2). 3ج، چاپ 2، قم: بوستان کتاب.
طباطبایی، سیدمحمدحسین و شیروانی، علی (1387). ترجمه و شرح نهایة‌الحکمة (جلد 3). دارالفکر.
طوسی، محمدبن‌حسن (1387). المبسوط فی فقه‌الامامیه (جلد 3). 8ج، تهران: کتاب‌فروشی مرتضوی.
طوسی، محمدبن‌حسن (1407ق). الخلاف (جلد 3). 6ج، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم/دفتر انتشارات اسلامی.
عالی‌پناه، علیرضا و تاج لنگرودی، محمدحسن (بهار و تابستان 1396). «بررسی فقهی خلق پول به‌وسیله بانک‌های تجاری». پژوهش‌نامه میان‌رشته‌ای فقهی، شماره 10.
فاضل لنکرانی، محمدجواد (آذر 1389). کتاب البیع بر اساس تحریرالوسیله (پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی، بازیابی ۱ تیر ۱۴۰۱ از http://fazellankarani.com/persian/lessons/3338).
فاضل موحدی لنکرانی، محمد (1385). تفصیل‌الشریعة فی شرح تحریرالوسیلة (المکاسب‌المحرمه) (جلد 1). قم: مرکز فقه‌الائمة‌الاطهار (علیهم‌السلام).
فخرالمحققین، محمدبن‌حسن (بی‌تا). ایضاح‌الفوائد فی شرح مشکلات‌القواعد. 4ج، قم: المطبعة‌العلمیة.
کاشف‌الغطا، مهدی (بی‌تا). احکام‌المتأجرالمحرمه (جلد 1). نجف: مؤسسه کاشف‌الغطاء‌العامة.
مدرسی یزدی، سیدمحمدرضا (1401). تقریرات خارج فقه خلق پول. بازیابی از
https://eitaa.com/qommpth/2882 .
مدرسی یزدی، سیدمحمدرضا (1399). تقریرات خارج فقه ارز دیجیتال
(https://eitaa.com/qommpth/1266)
مروی، محمدجواد (مهر 1400). درس خارج فقه بیت‌کوین و رمزارزها (B2n.ir/bn2346).
مطهری، مرتضی (1380). نظری به نظام اقتصادی اسلام (جلد 1). چاپ 10، تهران: صدرا.
منتظری، حسینعلی (بی‌تا). دراسات فی‌المکاسب‌المحرمة (جلد 2). 3ج، قم: تفکر.
موسوی بجنوردی، محمد (1401). قواعد فقهیه (جلد 1). 2ج، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (رحمت‌الله علیه)/مؤسسه چاپ و نشر عروج.
نایینی، محمدحسین (بی‌تا). المکاسب والبیع (جلد 1). 2ج، قم: جماعة‌المدرسین فیالحوزةالعلمیة بقم/مؤسسه النشرالاسلامی.
یزدی، محمدکاظم‌بن‌عبدالعظیم (1421ق). حاشیه المکاسب (جلد 1). قم: اسماعیلیان.
یزدی، محمدکاظم‌بن‌عبدالعظیم (بی‌تا). العروة‌الوثقی مع تعلیقات (معلقین: خمینی، سیدروح‌الله؛ خویی، سیدابوالقاسم؛ گلپایگانی، سیدمحمدرضا؛ مکارم، ناصر) (جلد 2). 2ج، قم: مدرسه الامام‌علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه‌السلام).
یوسفی، احمدعلی (1399). «ضابطه مال بودن در مباحث فقهی». اقتصاد اسلامی. دوره 20. شماره 79. صص. 63-37.
یوسفی، احمدعلی (بی‌تا). ماهیت پول و راهبردهای فقهی اقتصادی آن.
آملی، محمدتقی (بی‌تا). مصباح‌الهدی فی شرح‌العروة‌الوثقی (جلد 10). 12ج، تهران: مؤلف.
ابن ادریس، محمدبن‌احمد (1410ق). السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی (والمستطرفات)(جلد 2). 3ج، قم: جماعة‌المدرسین فیالحوزةالعلمیة بقم/مؤسسه النشرالاسلامی.
ابن زهره، حمزة‌بن‌علی (1375). غنیة‌النزوع الی علمی‌الاصول والفروع. 1ج، قم: مؤسسه الامام‌الصادق (علیه‌السلام).
ابن منظور، محمدبن‌مکرم (1414ق). لسان‌العرب (جلد 11). 15ج، بیروت: دارالفکر للطباعة والنشر والتوزیع.
اصفهانی، محمدحسین (بی‌تا). حاشیه کتاب المکاسب (جلد 1). 5ج، قم: ذوی‌القربی.
انصاری، مرتضی‌بن‌محمدامین (1411ق). المکاسب (طبع قدیم) (جلد 1). 3ج، قم: منشورات دارالذخایر.
انصاری، مرتضی‌بن‌محمدامین (1415ق). کتاب المکاسب (جلدهای 1 و 4). 6ج، قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
ایروانی، علی (بی‌تا). حاشیه المکاسب (جلد 1). 2ج، قم: کتاب‌فروشی کتبی نجفی.
توسلی، محمداسماعیل (1394). تحلیل ماهیت پول و بنیان‌های اعمال سیاست پولی در اقتصاد اسلامی. چاپ 3، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
حسینی، سیدعقیل (1399). «نظریه ارزش». دانشنامه اقتصاد، شماره 1. صص. 5-1.
حسینی عاملی، محمدجوادبن‌محمد (بی‌تا). مفتاح‌الکرامة فی شرح قواعدالعلامة (طبع جدید) (جلدهای 13 و 18). 26ج، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم/دفتر انتشارات اسلامی.
حکیم، محسن (بی‌تا). نهج‌الفقاهة (جلد 1). قم: 22 بهمن.
حلی (علامه)، حسن‌بن‌یوسف (1373). تذکرة‌الفقها (طبع جدید) (جلد 10). 22ج، قم: مؤسسه آل‌البیت (علیهم‌السلام) لاحیاء‌التراث.
حلی (علامه)، حسن‌بن یوسف (1374). مختلف‌الشیعة فی احکام‌الشریعة (جلد 6). 9ج، قم: جماعة‌المدرسین فیالحوزةالعلمیة بقم/مؤسسه النشرالاسلامی.
حلی (علامه)، حسن‌بن یوسف (بی‌تا). نهایة‌الاحکام فی معرفة‌الاحکام (جلد 2). 2ج، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
حلی (محقق)، جعفربن‌حسن (1408ق). شرایع‌الاسلام (جلد 2). 4ج، قم: اسماعیلیان.
خمینی، سیدروح‌الله (1421ق). کتاب البیع (جلدهای 1 و 3). 5ج، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (رحمت‌الله علیه).
خمینی، سیدروح‌الله (1379). تحریرالوسیله (جلد 2). 2ج، قم: دارالعلم.
خمینی، سیدروح‌الله (1415ق). المکاسب‌المحرمة (جلد 1). 2ج، قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (رحمت‌الله علیه).
خمینی، سیدروح‌الله (بی‌تا). کتاب البیع (قدیری، تقریر) (جلد 1). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (رحمت‌الله علیه).
خویی، سیدابوالقاسم (بی‌تا الف). توضیح‌المسائل (فارسی). مؤسسه الخویی‌الاسلامیة.
خویی، سیدابوالقاسم (بی‌تا ب). التنقیح فی شرح‌العروة‌الوثقی (جلد 5). 6ج، قم: لطفی.
خویی، سیدابوالقاسم (بی‌تا ج). مصباح‌الفقاهة (طبع قدیم) (جلدهای 2 و 5). 7ج، قم: انصاریان.
خویی، سیدابوالقاسم (1422ق). موسوعة‌الامام‌الخوئی. 50ج، قم: موسسة احیای آثار الامام‌الخویی.
رشتی، حبیب‌الله‌بن‌محمدعلی (بی‌تا الف). تعلیقة موجزة شریفة علی کتاب المکاسب والبیع (جلد 1). قم: مجمع الذخائرالاسلامیه.
رشتی، حبیب‌الله‌بن‌محمدعلی (بی‌تا ب). فقه‌الامامیه؛ قسم‌الخیارات (جلد 1). قم: مکتبة‌الداوری.
رشتی، حبیب‌الله‌بن‌محمدعلی (بی‌تا پ). کتاب الغصب (جلد 1). تهران: احمدالشیرازی.
روحانی، محمدصادق (1412ق). فقه‌الصادق (علیه‌السلام) (طبع قدیم) (جلدهای 15 و 19). 26ج، قم: مؤلف.
سند، محمد (بی‌تا). سندالعروة‌الوثقی؛ کتاب النکاح (جلد 2). 2ج، قم: باقیات.
شهید ثانی، زینالدینبنعلی (بی‌تا الف). الروضة‌البهیة فی شرح‌اللمعة‌الدمشقیة (کلانتر) (جلد 3). 10ج، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
شهید ثانی، زینالدینبنعلی (بی‌تا ب). فوایدالقواعد (جلد 1). قم: حوزه علمیه قم/دفتر تبلیغات اسلامی.
شهیدی، محمدتقی (بهمن 1397). تقریرات خارج فقه. بازیابی از
https://www.eshia.ir/Feqh/Archive/text/shahidi/feqh2/97/971124/
صاحب جواهر، محمدحسن‌بن‌باقر (1362). جواهرالکلام فی شرح شرایع‌الاسلام (جلد 22). 43ج، بیروت: دار احیاء‌التراث‌العربی.
صدر، محمدباقر (1434ق). موسوعة‌الامام‌الشهید السیدمحمدباقر الصدر (جلد 5). 21ج، چاپ 2، قم: پژوهشگاه علمى-تخصصى شهید صدر/دارالصدر.
صدر، سیدمحمدباقر و هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1417ق). بحوث فی علم‌الاصول (جلد 4). قم: موسسه دائرة‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت (علیهم‌السلام).
صدر، محمدباقر و حسینی حائری، کاظم (1430ق). مباحث‌الاصول (القسم‌الثانی) (جلد 4). 5ج، قم: دارالبشیر.
طباطبایى، سیدمحمدحسین و شریعتی سبزوارى، محمدباقر (بی‌تا). تحریرى بر اصول فلسفه و روش رئالیسم (جلد 2). 3ج، چاپ 2، قم: بوستان کتاب.
طباطبایی، سیدمحمدحسین و شیروانی، علی (1387). ترجمه و شرح نهایة‌الحکمة (جلد 3). دارالفکر.
طوسی، محمدبن‌حسن (1387). المبسوط فی فقه‌الامامیه (جلد 3). 8ج، تهران: کتاب‌فروشی مرتضوی.
طوسی، محمدبن‌حسن (1407ق). الخلاف (جلد 3). 6ج، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم/دفتر انتشارات اسلامی.
عالی‌پناه، علیرضا و تاج لنگرودی، محمدحسن (بهار و تابستان 1396). «بررسی فقهی خلق پول به‌وسیله بانک‌های تجاری». پژوهش‌نامه میان‌رشته‌ای فقهی، شماره 10.
فاضل لنکرانی، محمدجواد (آذر 1389). کتاب البیع بر اساس تحریرالوسیله (پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی، بازیابی ۱ تیر ۱۴۰۱ از http://fazellankarani.com/persian/lessons/3338).
فاضل موحدی لنکرانی، محمد (1385). تفصیل‌الشریعة فی شرح تحریرالوسیلة (المکاسب‌المحرمه) (جلد 1). قم: مرکز فقه‌الائمة‌الاطهار (علیهم‌السلام).
فخرالمحققین، محمدبن‌حسن (بی‌تا). ایضاح‌الفوائد فی شرح مشکلات‌القواعد. 4ج، قم: المطبعة‌العلمیة.
کاشف‌الغطا، مهدی (بی‌تا). احکام‌المتأجرالمحرمه (جلد 1). نجف: مؤسسه کاشف‌الغطاء‌العامة.
مدرسی یزدی، سیدمحمدرضا (1401). تقریرات خارج فقه خلق پول. بازیابی از
https://eitaa.com/qommpth/2882 .
مدرسی یزدی، سیدمحمدرضا (1399). تقریرات خارج فقه ارز دیجیتال
(https://eitaa.com/qommpth/1266)
مروی، محمدجواد (مهر 1400). درس خارج فقه بیت‌کوین و رمزارزها (B2n.ir/bn2346).
مطهری، مرتضی (1380). نظری به نظام اقتصادی اسلام (جلد 1). چاپ 10، تهران: صدرا.
منتظری، حسینعلی (بی‌تا). دراسات فی‌المکاسب‌المحرمة (جلد 2). 3ج، قم: تفکر.
موسوی بجنوردی، محمد (1401). قواعد فقهیه (جلد 1). 2ج، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (رحمت‌الله علیه)/مؤسسه چاپ و نشر عروج.
نایینی، محمدحسین (بی‌تا). المکاسب والبیع (جلد 1). 2ج، قم: جماعة‌المدرسین فیالحوزةالعلمیة بقم/مؤسسه النشرالاسلامی.
یزدی، محمدکاظم‌بن‌عبدالعظیم (1421ق). حاشیه المکاسب (جلد 1). قم: اسماعیلیان.
یزدی، محمدکاظم‌بن‌عبدالعظیم (بی‌تا). العروة‌الوثقی مع تعلیقات (معلقین: خمینی، سیدروح‌الله؛ خویی، سیدابوالقاسم؛ گلپایگانی، سیدمحمدرضا؛ مکارم، ناصر) (جلد 2). 2ج، قم: مدرسه الامام‌علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه‌السلام).
یوسفی، احمدعلی (1399). «ضابطه مال بودن در مباحث فقهی». اقتصاد اسلامی. دوره 20. شماره 79. صص. 63-37.
یوسفی، احمدعلی (بی‌تا). ماهیت پول و راهبردهای فقهی اقتصادی آن.
References
Ali-Panah, Alireza, and Taj Langaroudi, Mohammad Hassan (Spring and Summer 2017). “Jurisprudential Analysis of Money Creation by Commercial Banks.” Interdisciplinary Jurisprudential Research Journal, No. 10. [in Persian]
Amoli, Muhammad Taqi (n.d.). The Light of Guidance in Explaining al-‘Urwah al-Wuthqa (Vol. 10). 12 vols., Tehran: Author. [in Arabic]
Ansari, Morteza ibn Muhammad Amin (1990). Al-Makasib (Old Edition) (Vol. 1). 3 vols., Qom: Dar al-Dhakha’ir Publications. [in Arabic]
Esfahani, Muhammad Hussein (n.d.). Commentary on the Book of Al-Makasib (Vol. 1). 5 vols., Qom: Dhawi al-Qurba. [in Arabic]
Fakhr al-Muhaqqiqin, Mohammad ibn Hassan (n.d.). Idah al-Fawa’id fi Sharh Mushkilat al-Qawa‘id. 4 vols., Qom: Scientific Press. [in Arabic]
Fazel Lankarani, Mohammad Jawad (December 2010). Kitab al-Bay‘ Based on Tahrir al-Wasila (Website of Ayatollah Sheikh Mohammad Jawad Fazel Lankarani, retrieved June 22, 2022, from http://fazellankarani.com/persian/lessons/3338). [in Persian]
Fazel Muhaqqiq Lankarani, Mohammad (2006). Tafsil al-Shari‘a fi Sharh Tahrir al-Wasila (Al-Makasib al-Muharrama) (Vol. 1). Qom: Center for the Jurisprudence of the Pure Imams (peace be upon them). [in Arabic]
Hakim, Mohsen (n.d.). Nahj al-Fiqaha (Vol. 1). Qom: 22 Bahman. [in Arabic]
Hilli (Allama), Hassan ibn Yusuf (1994). Tadhkirat al-Fuqaha (New Edition) (Vol. 10). 22 vols., Qom: Al al-Bayt (peace be upon them) Institute for Heritage Revival. [in Arabic]
Hilli (Allama), Hassan ibn Yusuf (1995). Mukhtalif al-Shi‘a fi Ahkam al-Shari‘a (Vol. 6). 9 vols., Qom: Society of Teachers in the Qom Seminary/Islamic Publishing Institute. [in Arabic]
Hilli (Allama), Hassan ibn Yusuf (n.d.). Nihayat al-Ahkam fi Ma‘rifat al-Ahkam (Vol. 2). 2 vols., Qom: Ismailian Institute. [in Arabic]
Hilli (Muhaqqiq), Ja’far ibn Hassan (1987). Shara’i‘ al-Islam (Vol. 2). 4 vols., Qom: Ismailian. [in Arabic]
Hosseini Ameli, Mohammad Jawad ibn Mohammad (n.d.). Miftah al-Karama fi Sharh Qawa‘id al-‘Allama (New Edition) (Vols. 13 and 18). 26 vols., Qom: Society of Teachers in the Qom Seminary/Islamic Publications Office. [in Arabic]
Hosseini, Seyyed Aghil (2020). “The Theory of Value.” Encyclopedia of Economics, No. 1, pp. 1-5. [in Persian]
Hulsmann, J. G. (2008). The Ethics of Money Production. Alabama: Ludwig von Mises Institute.
Ibn Idris, Muhammad ibn Ahmad (1989). Al-Sara’ir al-Hawi li Tahrir al-Fatawi (and Al-Mustatrafat) (Vol. 2). 3 vols., Qom: Society of Teachers in the Qom Seminary/Islamic Publishing Institute. [in Arabic]
Ibn Manzur, Muhammad ibn Mukarram (1993). Lisan al-‘Arab (Vol. 11). 15 vols., Beirut: Dar al-Fikr for Printing, Publishing, and Distribution. [in Arabic]
Ibn Zuhra, Hamza ibn Ali (1996). Ghunyat al-Nuzu‘ ila ‘Ilmay al-Usul wa al-Furu‘. 1 vol., Qom: Imam al-Sadiq (peace be upon him) Institute. [in Arabic]
Iravani, Ali (n.d.). Commentary on Al-Makasib (Vol. 1). 2 vols., Qom: Najafi Bookstore. [in Arabic]
Kashif al-Ghita, Mahdi (n.d.). Ahkam al-Muta’jjar al-Muharrama (Vol. 1). Najaf: Kashif al-Ghita General Institute. [in Arabic]
Khoei, Seyyed Abulqasim (2001). Encyclopedia of Imam Khoei. 50 vols., Qom: Institute for the Revival of Imam Khoei’s Works. [in Arabic]
Khoei, Seyyed Abulqasim (n.d.). Al-Tanqih fi Sharh al-‘Urwah al-Wuthqa (Vol. 5). 6 vols., Qom: Lutfi. [in Arabic]
Khoei, Seyyed Abulqasim (n.d.). Misbah al-Fiqaha (Old Edition) (Vols. 2 and 5). 7 vols., Qom: Ansarian. [in Arabic]
Khoei, Seyyed Abulqasim (n.d.). Tawdih al-Masa’il (Persian). Islamic Khoei Institute [in Arabic]
Khomeini, Seyyed Ruhollah (1994). Al-Makasib al-Muharrama (Vol. 1). 2 vols., Qom: Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini’s Works. [in Arabic]
Khomeini, Seyyed Ruhollah (2000). Kitab al-Bay‘ (Vols. 1 and 3). 5 vols., Tehran: Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini’s Works. [in Arabic]
Khomeini, Seyyed Ruhollah (2000). Tahrir al-Wasila (Vol. 2). 2 vols., Qom: Dar al-‘Ilm. [in Arabic]
Khomeini, Seyyed Ruhollah (n.d.). Kitab al-Bay‘ (Qadiri, Transcription) (Vol. 1). Tehran: Institute for Co
', './data/fiqh/coversheet/811762922038.jpg'))
Volume 13, Issue 1 - Serial Number 25
March 2025Pages 25-62
- Receive Date: 06 August 2023
- Revise Date: 16 October 2023
- Accept Date: 08 January 2024