Jurisprudential - Legal Analysis of Some Articles of Civil-Private Partnership Contract

Document Type : Original Article

Authors

1 Professor of the Department of Fiqh and Islamic Law Foundations at Imam Sadiq(a.s) University, Tehran, Iran

2 Master’s Degree Student of the Department of Private Law at Imam Sadiq(a.s) University, Tehran, Iran

Abstract

Considering the wide use of Bank's Civil Participation Contract in the relations between customers and banks, the Markazi bank set the contract form for improving the quality of the contract in 2013. However, there are doubts about the terms of this contract. In this regard, in this study, two of the articles of the contract on civil partnership have been investigated. . Finally, it became clear that the suspicion of usury (Riba) applied in the term of guaranteeing profit. . In the case of the term to guarantee profit, it should be noted that this condition should be removed from the text of the contract. Accordingly, bank with number of preventive and assertive methods such as ensuring the profitability of the participation plan in different circumstances, obtaining adequate and liquid guarantee, credit and honorability of the client (partner) and the receipt of it according to his account records in different banks can minimize the loss of the participation plan and release the customer from bad account. Also, regarding the terms and conditions contained in the text of the contract, they can be adjusted to the discretion of the bank and the client and, as far as possible, the principle of justice and fairness are observed. The methodology of this research was in the form of a library and, in some cases, an interview with experts.

Keywords

ابن ادریس، محمد بن منصور (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
ابن زهره حلبی، حمزه (1417ق). غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع. قم: مؤسسه امام صادق(ع).
امامی، سید حسن (1368). حقوق مدنی. تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامیه.
امینی، منصور؛ عابدیان، میرحسین؛ و کرمی، سکینه (1391). نحوه مقابله نظام‌های حقوقی با شروط ناعادلانه قراردادی و سکوت قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان در ایران. مجله تحقیقات حقوقی، 13(59)، 71-212.
بحرانی، یوسف بن احمد (1405ق). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
براهیمی، گیتی (1380). اعمال قواعد عمومی قراردادها در شروط تحمیلی (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). قابل بازیابی از گنج، پایگاه اطلاعات علمی ایران (ایران داک. ش 45d3ce42537fadbf75ca5761e1a2df0f).
بهرامی احمدی، حمید (1390). حقوق تعهدات و قراردادها با مطالعه تطبیقی در فقه مذاهب اسلامی و نظام‌های حقوقی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412ق). مفردات ألفاظ القرآن. لبنان-سوریه: دارالعلم و الدار الشامیة.
ساردویی نسب، محمد؛ و کاظم پور، سید جعفر (1390). مؤلفه­های غیرمنصفانه بودن قرارداد. مجله حقوقی دادگستری، 75(75)، 37-73.
سیاح، احمد (1382). فرهنگ بزرگ جامع نوین. تهران: انتشارات اسلام.
سید مرتضی، علی بن حسین (1415ق). الانتصار فی انفرادات الإمامیة. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
شهیدی، مهدی (1386). حقوق مدنی (شروط ضمن عقد). تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد.
شهید ثانى، زین‌الدین بن على (1410ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. قم: کتابفروشى داورى.
طوسى، محمد بن حسن (1407ق). الخلاف. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
عابدیان، میرحسین (1379). شروط باطل و تأثیر آن در عقد. تهران: ققنوس.
عدل، مصطفی (1385). حقوق مدنی. قزوین: انتشارات طه.
علامه حلی، حسن بن یوسف (1413ق). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
فخرالمحققین، محمد بن حسن (1387ق). إیضاح الفوائد فی حلّ مشکلات القواعد. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
کاتوزیان، ناصر (1382). دوره مقدماتی حقوق مدنی؛ درس‌هایی از عقود معین (مشارکتها-صلح). تهران: کتابخانه گنج دانش.
کاشانی، سید محمود (1388). حقوق مدنی: قراردادهای ویژه. تهران: بنیاد حقوقی میزان.
کاظم پور، سید جعفر (1392). راهکارهای حمایت از طرف ضعیف قرارداد. تهران: انتشارات فکرسازان.
کاظمی، جواد بن سعد (بی­تا). مسالک الأفهام إلی آیات الأحکام. بی­جا: بی­نا.
کریمی، عباس (1381). شروط تحمیلی از دیدگاه قواعد عمومی قراردادها. مجله پژوهش‌های حقوقی، 1(1)، 75-82.
کریمی، عباس (1388). نگاهی نو به مفهوم شرط خلاف مقتضای عقد؛ کتاب بر منهج عدل. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
کریمی، عباس؛ و مرادی، یاسر (1394). سوء استفاده از شروط قراردادهای مشارکت مدنی و مطالعه تطبیقی با آموزه‌های دایرکتیو اتحادیه اروپا. فصلنامه مطالعات مالی و بانکداری اسلامی انتشارات، 1(1)، 39-70.
محقق حلی، جعفر بن حسن (1408ق). شرایع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: موسسه اسماعلیان.
مدنی بجستانی، سید مجتبی (1389). شروط ضمن عقد مشارکت مدنی (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن (1413ق). جامع الشتات فی أجوبة السؤالات. تهران: مؤسسه کیهان.
 نظرپور، محمد نقی؛ و ملاکریمی، فرشته (1394). بررسی قرارداد مشارکت مدنی بانک مرکزی از دید قواعد فقهی. فصلنامه اقتصاد اسلامی. 15(57)، 137-166.
  • Receive Date: 07 June 2018
  • Revise Date: 08 September 2018
  • Accept Date: 28 October 2018